فهرست مطالب این صفحه
چرتکه یکی از قدیمی ترین ابزارهای محاسباتی است که از دیرباز برای انجام عملیات های ریاضی مورد استفاده قرار می گرفت. این ابزار ساده اما کارآمد، نقش مهی درآموزش مفاهیم ریاضی به کودکان ایفا می کند. در این مقاله از ایران شنمو به بررسی آموزش تقسیم با چرتکه می پردازیم و نحوه حل مسائل تقسیم با استفاده از این ابزار را شرح می دهیم. با ما همراه باشید.
مزایای یادگیری چرتکه
آموزش چرتکه به کودکان می تواند تأثیرات بسیار مثبتی بر توانایی های ذهنی و مهارت های آن ها داشته باشد. برخلاف استفاده از ابزارهایی مانند انگشتان، کاغذ، قلم و ماشین حساب که ممکن است مغز کودکان را محدود کرده و به مرور زمان باعث کاهش توانایی های ذهنی آن ها شود، چرتکه بر سه تکنیک اساسی شنیداری، دیداری و تصویرسازی تکیه دارد. هر یک از این تکنیک ها به طور چشمگیری به افزایش توانایی های کودکان کمک می کند.
استفاده از چرتکه با حرکت انگشتان روی دانه های آن آغاز می شود. جابجایی مهره ها با تمرین مداوم در ذهن شبیه سازیشده و به افزایش کارایی مغز و بهبود مهارت های حرکتی می انجامند. به این ترتیب، چرتکه نه تنها مهارت های محاسباتی کودکان را تقویت می کند، بلکه تأثیرات مثبتی در جنبه های مختلف توانایی های ذهنی و روانی آن ها دارد.
از دیگر فواید آموزش چرتکه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت مهارت های محاسباتی: استفاده مداوم از چرتکه به کودکان کمک می کند تا در انجام محاسبات ریاضی به سرعت و دقت بیشتری برسند.
- افزایش تمرکز: کار با چرتکه نیازمند تمرکز و دقت است، که این ویژگی به مرور زمان در کودکان تقویت می شود.
- بهبود توانایی حل مسائل و قدرت حافظه: تمرین با چرتکه باعث تقویت حافظه کوتاه مدت و بلندمدت و بهبود توانایی حل مسائل پیچیده می شود.
- کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس: توانایی انجام محاسبات پیچیده با چرتکه می تواند استرس کودکان را کاهش داده و اعتماد به نفس آن ها را افزایش دهد.
- تقویت تصویرسازی ذهنی: آموزش چرتکه به کودکان کمک می کند تا توانایی تصویرسازی ذهنی خود را تقویت کنند که این مهارت در بسیاری از جنبه های زندگی کاربرد دارد.
ساختار چرتکه
چرتکه از یک قاب اصلی تشکیل شده است که چندین میله عمودی درون آن قرار دارد. این میله ها دارای مهره هایی هستند که به صورت بالا و پایین حرکت می کنند. فضای داخلی قاب با یک میله افقی به دو بخشردیف بالا و ردیف پایین تقسیم می شود. در هر ستون، ردیف بالا شامل یک مهره و ردیف پایین شامل چهار مهره است. هر مهره در ردیف بالا نمایانگر عدد پنج و هر مهره در ردیف پایین نشان دهنده عدد یک است.
در چرتکه، هر ستون یک ارزش مکانی خاص دارد. دورترین ستون در سمت راست، مکان یکان (۱ تا ۹)، ستون دوم از راست، مکان دهگان (۱۰ تا ۹۹)، ستون سوم، مکان صدگان (۱۰۰ تا ۹۹۹) و به همین ترتیب تا آخرین ستون ادامه دارد. این سیستم مکانی امکان انجام محاسبات پیچیده را فراهم می کند. یکی از نکات جالب در مورد محاسبات ذهنی با چرتکه، توانایی کار با اعداد منفی و اعشاری است که این ابزار را به یک وسیله آموزشی و محاسباتی قدرتمند تبدیل می کند.
روش حل تقسیم با چرتکه
برای تقسیم اعداد در چرتکه، ابتدا محل مقسوم، مقسوم علیه و خارج قسمت را تعیین می کنیم. مقسوم علیه را در سمت چپ ترین ستون قرار داده، دو ستون خالی در سمت راست آن می گذاریم و سپس مقسوم را در ستون های بعدی قرار می دهیم. ستون های باقی مانده در سمت راست برای محاسبات اضافی خالی می مانند.
به عنوان مثال، برای تقسیم ۳۴ بر ۲، عدد ۲ را در ستون سمت چپ قرار می دهیم، دو ستون خالی می گذاریم و سپس عدد ۳۴ را در ستون های بعدی قرار می دهیم. ستون های دیگر برای نمایش پاسخ خالی می مانند.
در این مرحله از روش حل تقسیم با چرتکه، اولین رقم مقسوم (۳) را بر مقسوم علیه (۲) تقسیم کرده و نتیجه (۱) را در اولین ستون خالی پاسخ قرار می دهیم و یک مهره را در ستون اول پاسخ از پایین به بالا حرکت می دهیم.
سپس عدد خارج قسمت (۱) را در مقسوم علیه (۲) ضرب کرده و حاصل ضرب (۲) را از مقسوم کم می کنیم. در اینجا مقسوم ۱۴ می شود. دو مهره از ستون چهارم را به پایین بازمی گردانیم و یک مهره در ستون پنجم را به بالا حرکت می دهیم. این روند را تکرار می کنیم، به طوری که رقم بعدی خارج قسمت را در ستون خالی بعدی پاسخ قرار داده و حاصل ضرب آن در مقسوم علیه را، از مقسوم کم می کنیم.
در نهایت، عدد ۱۷ را به عنوان خارج قسمت در ستون های صفر قرار می دهیم. با اینروش حل تقسیم با چرتکه می توان تقسیم اعداد را به سادگی و با دقت در چرتکه انجام داد.
تقسیم چهار رقمی بر دو رقمی با چرتکه
برای انجام تقسیم چهار رقمی بر دو رقمی با چرتکه با استفاده از چرتکه، باید مراحل خاصی را دنبال کنید تا به نتیجه دقیق برسیم. برای درک بهتر تقسیم چهار رقمی بر عدد دو رقمی به مثال زیر دقت کنید:
مثال: تقسیم ۱۲۳۴ بر ۱۲
- برای شروع عدد ۱۲ را در ستون سمت چپ قرار می دهیم. دو ستون خالی می گذاریم و سپس عدد ۱۲۳۴ را در ستون های بعدی قرار می دهیم. ستون های دیگر را برای نمایش پاسخ خالی می گذاریم.
- اولین دو رقم مقسوم (۱۲) را بر مقسوم علیه (۱۲) تقسیم کرده و نتیجه (۱) را در اولین ستون خالی پاسخ قرار می دهیم. یک مهره را در ستون اول پاسخ از پایین به بالا حرکت می دهیم.
- حاصل ضرب خارج قسمت (۱) در مقسوم علیه (۱۲) را از مقسوم (۱۲) کم می کنیم. باقی مانده ۰ است. اکنون عدد بعدی مقسوم (۳۴) را برای ادامه تقسیم در نظر می گیریم.
- رقم ۳۴ را بر ۱۲ تقسیم کرده و نتیجه (۲) را در ستون بعدی پاسخ قرار می دهیم. دو مهره را در ستون دوم پاسخ از پایین به بالا حرکت می دهیم.
- حاصل ضرب خارج قسمت (۲) در مقسوم علیه (۱۲) را از ۳۴ کم می کنیم که حاصل ۱۰ است. این باقی مانده را برای مرحله بعدی در نظر می گیریم.
- چون دیگر رقم بیشتری برای تقسیم باقی نمانده، باقیمانده ۱۰ را به عنوان باقی مانده نهایی در نظر می گیریم.
- نتیجه تقسیم ۱۲۳۴ بر ۱۲ برابر با ۱۰۲ و باقی مانده ۱۰ است. با استفاده از این روش، می توانید تقسیم اعداد چهار رقمی بر دو رقمی را با دقت و سهولت در چرتکه انجام دهید.
تقسیم با چرتکه ژاپنی
چرتکه ژاپنی یا «سوروبان»، یکی از محبوب ترین انواع چرتکه در جهان است. این نوع چرتکه دارای طراحی ویژه ای است که یادگیری و انجام عملیات های ریاضی را آسان تر می کند. روش حل تقسیم با چرتکه ژاپنی مشابه با چرتکه های دیگر است؛ اما با استفاده از تکنیک های خاص و ترتیب های معین، می توان به سرعت و دقت بیشتری دست یافت.
نتیجه گیری
آموزش تقسیم با چرتکه یکی از بهترین روش ها برای تقویت مهارت های ریاضی دانش آموزان است. آموزش تقسیم چهار رقمی بر دو رقمی با چرتکه به عنوان یک ابزار آموزشی، نه تنها به یادگیری عمیق تر مفاهیم ریاضی کمک می کند، بلکه باعث تقویت حافظه و توانایی های تحلیلی نیز می شود.
با تمرین و تکرار، می توان به سرعت و دقت در انجام عملیات تقسیم با چرتکه دست یافت و از این ابزار کارآمد به بهترین نحو استفاده کرد. برای ثبت نام در دورههای حضوری و غیر حضوری چرتکه با کارشناسان آموزشی ایران شنمو تماس بگیرید و اطلاعات لازم را به دست آورید.
